افزایش واسکولاریته یعنی چه؟

واسکولیت (Vasculitis) التهاب رگ های خونی است که باعث ایجاد تغییر در دیواره رگ های خونی از جمله ضخیم شدن، ضعیف شدن، باریک شدن یا زخم شدن آنها خواهد شد. این تغییرات به وجود آمده ممکن است جریان خون فرد مبتلا محدود کرده و در نتیجه باعث آسیب به اندام و بافت ها شود. انواع مختلفی از بیماری واسکولیت وجود دارد که بیشتر آنها نادر هستند. واسکولیت ممکن است فقط یک عضو یا چندین عضو از بدن فرد مبتلا را درگیر کند. این بیماری می تواند به دو صورت کوتاه مدت (حاد) یا طولانی مدت (مزمن) بروز پیدا کند. واسکولیت بیماری است که می تواند هر کسی را درگیر کند، با این حال ابتلا به این بیماری در گروه خاصی از افراد شایع تر از دیگران است. همچنین با توجه به نوع واسکولیت مبتلا شده به آن، این بیماری می تواند بدون نیاز به هیچ درمانی بهبود یابد. البته درمان برخی از انواع واسکولیت برای درمان نیاز به مصرف دارو با هدف کنترل التهاب و پیشگیری از عود مجدد بیماری خواهد داشت. تکنیک های تصویر برداری غیر تهاجمی می تواند به تشخیص رگ ها و اندام های دیگر بدن در اثر این بیماری کمک کند. همچنین پزشک می تواند از تصاویر به دست آمده برای بررسی میزان تأثیر گذاری درمان استفاده کند. از جمله آزمایشات تصویربرداری مورد استفاده برای واسکولیت شامل تصویر برداری سونوگرافی می باشد.

علت واسکولیت

هیچ علت واحدی برای واسکولیت وجود ندارد و در بیشتر موارد علت دقیق آن ناشناخته است. عوامل ژنتیکی در این امر نقش مهمی دارند؛ زیرا چندین مورد در یک خانواده رخ می‌دهد. برخی از انواع واسکولیت می‌توانند به عفونت‌ها، به ویژه موارد مرتبط با هپاتیت مربوط باشند. برخی از موارد این عارضه بعد از درمان با داروهای خاص، به عنوان مثال پروپیل تیوراسیل (برای درمان بیماری تیروئید) و آلوپورینول (برای درمان نقرس استفاده می‌شود) و همچنین داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAID) و آنتی بیوتیک‌ها اتفاق می‌افتد. تصور می‌شود که بیشتر اشکال واسکولیت نوعی بیماری خود ایمنی است. این بدان معنا است که مکانیسم‌های دفاعی بدن وظیفه عادی خود را در مبارزه با عفونت‌ها انجام نمی‌دهند بلکه در عوض به قسمت سالم بدن حمله می‌کنند و باعث التهاب می‌شوند.

عوامل خطر واسکولیت

عوامل خطر بسته به ثانویه یا اولیه بودن واسکولیت متفاوت است. عوامل خطر واسکولیت اولیه شامل سابقه خانوادگی است. با این حال، همه افراد مبتلا به عوامل خطر واسکولیت ندارند.

عوامل خطر واسکولیت ثانویه عبارتند از:

• اختلالات خود ایمنی همزمانی مانند لوپوس، اسکلرودرمی یا آرتریت روماتوئید
• واکنش دارویی
• سابقه سرطان خون مانند سرطان خون یا لنفوم
• سابقه هپاتیت B یا C

علائم واسکولیت

وقتی هر قسمت از بدن ملتهب باشد، متورم شده و ناراحت کننده یا دردناک می‌شود. با انواع مختلف این بیماری، امکان تورم در داخل بدن وجود دارد و نمی‌توانید هیچ یک از علائم را در خارج مشاهده کنید. واسکولیت به واسطه آن رگ‌های خونی تحت تأثیر قرار می‌گیرد و اشکال مختلفی دارد. بسیاری از افراد مبتلا به این عارضه احساس ناراحتی می‌کنند و تب، تعریق، خستگی و کاهش وزن دارند. این‌ها می‌توانند اولین علائمی باشند که دیده می‌شوند، بنابراین مهم است که توسط پزشک مشاهده و بررسی شوند. علائم دیگر با توجه به اینکه کدام قسمت از بدن تحت تأثیر قرار می‌گیرد متفاوت است، به عنوان مثال:

• پوست: واسکولیت در پوست باعث ایجاد لکه‌هایی می‌شود که می‌تواند ترکیده و زخم‌های بازی (زخم) باقی بگذارد. وقتی این بیماری فقط روی پوست تأثیر می‌گذارد، عوارض طولانی مدت معمولاً جدی نیستند و علائم به طور معمول پس از برطرف شدن التهاب، از بین می‌روند.
• بینی: واسکولیت در اینجا باعث ایجاد پوسته در داخل بینی و خونریزی آن می‌شود. گاهی اوقات شکل بینی می‌تواند تغییر کند.
• انگشتان و انگشتان پا: برخی از افراد مبتلا به واسکولیت، پدیده رینود را تجربه می‌کنند، جایی که انگشتان یا انگشتان پا سفید یا کبود می‌شوند و در صورت قرار گرفتن در معرض سرما ممکن است گزگز یا صدمه ببینند.
• چشم‌ها: برخی از انواع واسکولیت ممکن است به طور ناگهانی روی بینایی تان تأثیر بگذارند و یا باعث قرمز یا دردناک شدن چشم شوند. در صورت بروز چنین اتفاقی، مراجعه سریع به پزشک بسیار مهم است.
• اعصاب: التهاب اعصاب می‌تواند باعث گزگز (سوزن)، احساس درد و سوزش یا ضعف در بازوها و پاها شود.
• مفاصل: واسکولیت می‌تواند باعث درد یا تورم مفاصل شود.
• عضلات: التهاب در اینجا باعث دردهای عضلانی می‌شود و در نهایت عضلات را ضعیف می‌کند.
• ریه‌ها: التهاب ریه‌ها باعث سرفه و تنگی نفس می‌شود.
• مغز: گاهی اوقات رگ‌های خونی در مغز می‌توانند تحت تأثیر قرار بگیرند و مشکلاتی مانند سکته مغزی ایجاد کنند.
• کلیه‌ها: هنگامی‌ که واسکولیت روی کلیه‌ها تأثیر بگذارد، ممکن است در عبور ادرار یا خون در ادرار مشکلاتی ایجاد شود. واسکولیت کلیه می‌تواند خطرناک باشد؛ زیرا ممکن است علائم بیماری تا زمانی که کلیه آسیب نبیند، ظاهر نشوند. در موارد شدید ممکن است درمان با دستگاه مصنوعی کلیه (دیالیز) همراه باشد.

عوارض واسکولیت

به طور کلی می توان گفت عوارض این بیماری بسته به نوع بیماری و شدت اثرگذاری روی فرد متفاوت است. بعضی از عوارض واسکولیت در اثر داروهای مصرفی برای درمان به وجود می آیند. عوارض ناشی از این بیماری شامل:

• بعضی از واسکولیت ها هنگامی که به موقع تشخیص داده نشوند ممکن است به اندام های مهم بدن مانند قلب و کلیه آسیب برسانند.
• احتمال ایجاد لخته های خون در رگ ها که باعث اختلال در جریان خون می شود. همین امر می تواند باعث ایجاد آنوریسم و متورم شدن رگ خونی شود.
• در واسکولیت نوع سلول غول پیکر ممکن است نابینایی یا کاهش بینایی رخ دهد.
• بیماری های عفونی مانند پنومونی و سپسیس ممکن است در اثر این بیماری به وجود آیند که عارضه جدی می باشد.

تشخیص واسکولاریته در سونوگرافی

روش‌های غیرتهاجمی تصویربرداری مانند سونوگرافی می‌تواند نشان دهد که کدام از رگ‌های خونی و اندام‌ها دچار مشکل شده‌اند. سونوگرافی روش تصویربرداری خاصی است که از امواج صوتی با فرکانس بالا برای بررسی ساختارهای درونی بدن استفاده می‌کند. این تصاویر، اطلاعات ارزشمندی برای تشخیص و درمان بیماری‌ها در اختیار پزشک قرارمی‌دهند. در این روش روی تخت دراز می کشید. متخصص سونوگرافی، دستگاه کوچکی به نام پروب سونوگرافی را روی ناحیه مورد نظر قرار می‌دهد و با حرکت آن، تصاویر احشاء داخل شکم شما روی نمایشگر نشان داده می‌شود.

• سونوگرافی برای چه اندام هایی انجام می شود؟
  تاریخ انتشار : 1397-08-13تاریخ بروز رسانی : 1403-04-15


• انواع سونوگرافی و آمادگی قبل از آنها
  تاریخ انتشار : 1400-04-07تاریخ بروز رسانی : 1403-08-05


• کاربرد سونوگرافی کودکان و نوزادان در تشخیص بیماریها
  تاریخ انتشار : 1401-03-07تاریخ بروز رسانی : 1403-04-27


• ارزیابی ان بی در جنین
  تاریخ انتشار : 1396-04-13تاریخ بروز رسانی : 1399-12-14


• سونوگرافی روشی تشخیصی در بیماریها
  تاریخ انتشار : 1395-11-14تاریخ بروز رسانی : 1403-04-18