آسپیراسیون سوزنی (FNA) چیست و چه کاربردی دارد؟

بیوپسی (نمونه برداری) عملی برای برداشتن تکه ای کوچک از بافت بدن است تا بتوان آن را زیر میکروسکوپ و جهت یافتن نشانه های آسیب یا بیماری بررسی کرد. بیوپسی با هدایت تصویر به پزشکان اجازه می دهد تا به مناطقی مشکوک که از طریق پوست احساس نمی شود مانند ناهنجاری های مربوط به کبد، ریه یا پروستات، دسترسی داشته باشد. آسپیراسیون سوزنی (FNA) یک روش نمونه برداری است که در آن به جای برش جراحی و برداشتن بافت بدن از یک سوزن برای آن استفاده می کنند.

در این روش، یک سوزن باریک به بافت مورد نظر و یا مایع مورد نظر وارد شده و با کمک آن از بافت یا مایع نمونه برداشته می شود. این روش ایمن است و عوارضی ندارد و نسبت به روش جراحی با عوارض بالا و به جای ماندن اسکار زخم و غیره ارجحیت دارد. fna معمولاً با هدایت سونوگرافی انجام می شود تا به شکل دقیق از محل مورد نظر نمونه برداشته شود. اگر بدون سونوگرافی انجام شود ممکن است نمونه مورد نظر، جواب دقیقی برای پزشک نداشته باشد.

کاربرد آسپیراسیون سوزنی (FNA)

نمونه برداری سوزنی یک روش تشخیصی قدرتمند است که برای بررسی و تشخیص بیماری‌های مختلف از جمله سرطان، عفونت، التهاب، بیماری‌های خودایمنی و بعضی از بیماری‌های دیگر مورد استفاده قرار می‌گیرد. موارد کاربرد نمونه برداری سوزنی عبارتند از:

1. تشخیص و بررسی سرطان: نمونه برداری سوزنی معمولاً برای تشخیص و بررسی سرطان استفاده می‌شود. با استفاده از این روش، بافت یا سلول‌های مشکوک برداشته شده و به آزمایشگاه ارسال می‌شود تا بررسی شود که آیا سلول‌های مشکوک به سرطان هستند یا نه.
2. بررسی عفونت‌ها: نمونه برداری سوزنی می‌تواند برای بررسی عفونت ‌های مختلف از جمله عفونت‌های ریه، کبد، کلیه و غیره استفاده شود.
3. بررسی التهابات: نمونه برداری سوزنی می‌تواند برای بررسی التهابات مختلف از جمله التهابات کبد، تیروئید و غیره استفاده شود.
4. تشخیص بیماری‌های خودایمنی: نمونه برداری سوزنی می‌تواند برای تشخیص بیماری‌های خودایمنی مختلف از جمله آرتریت روماتوئید، بیماری کلیوی خودایمنی و غیره استفاده شود.
5. بررسی بافت‌های آسیب دیده: نمونه برداری سوزنی می‌تواند برای بررسی بافت‌های آسیب دیده از جمله بافت‌های کبدی، ریوی و غیره استفاده شود.

به طور کلی، نمونه برداری سوزنی یک روش تشخیصی مفید است که به پزشکان کمک می‌کند تا به شکل دقیق‌تری بیماری‌ها را تشخیص دهند و بتوانند برای بیماران خود درمان مناسبی را تجویز کنند.

مزایای انجام آسپیراسیون سوزنی (FNA)

• نتایج حاصل این بیوپسی سوزنی تیروئید نزدیک به ۹۵ درصد دقیق می باشد.
• بیوپسی سوزنی، یک روش قابل اعتماد برای به دست آوردن نمونه‌های بافتی است که می تواند به تشخیص اینکه آیا گره خوش خیم یا بدخیم است، کمک کند .
• بیوپسی سوزنی نسبت به بیوپسی های جراحی باز و بسته که هر دو شامل برش بزرگتر در پوست و بی حسی موضعی و عمومی هستند، کمتر تهاجمی می باشد .
• به طور کلی این روش دردناک نیست و نتایج به همان اندازه برداشتن توسط جراحی دقیق است.
• زمان بهبودی کوتاه است و بیمار معمولاً سریع می تواند فعالیت های خود را از سر بگیرد .

نحوه انجام آسپیراسیون سوزنی (FNA)

FNA یک عمل سرپایی است که اغلب در مطب پزشک انجام می شود. پزشک شما ممکن است از داروهای بی حسی موضعی استفاده کند. شما از ابتدا تا انتهای انجام FNA دراز خواهید کشید. در صورت استفاده از سونوگرافی، ممکن است فشار کمی در ناحیه سونوگرافی و وارد شدن سوزن احساس کنید. هنگامی که سوزن در محل مناسب وارد شد، پزشک از سرنگ برای بیرون کشیدن مقدار کمی از بافت و یا مایعات استفاده می کند. این کار ممکن است چند بار تکرار شود. پس از انجام نمونه برداری، منطقه با یک پانسمان استریل بانداژ می شود. گرفتن هر نمونه معمولاً حدود ۱۵ ثانیه طول می کشد. در صورت استفاده از سونوگرافی، کل فرایند از ابتدا تا پایان به طور کلی حدود ۲۰ تا ۳۰ دقیقه طول می کشد.

آمادگی برای انجام آسپیراسیون سوزنی (FNA)

قبل از انجام این نوع بیوپسی بیمار باید در صورت مصرف هر گونه ماده رقیق کننده خون مانند آسپرین، لوونکس، پلاویکس یا کوودمین پزشک خود را مطلع سازد.

مراقبت های پس از آسپیراسیون سوزنی (FNA)

مراقبت پس از عمل به نظر پزشک مربوطه بستگی خواهد داشت؛ اما در روش های سوزنی، مختصر فشار روی پانسمان و استفاده ای کیسه یخ روی پانسمان در ساعات اول پس از نمونه برداری و برداشتن پانسمان روز پس از نمونه برداری توصیه میشود. بیمار روز پس از عمل میتواند حمام کند. فعالیت های معمولی مشکلی ندارند؛ اما ورزش بستگی به تحمل درد توسط بیمار دارد و بهتر است چند روی به تأخیر بیفتد تا التیام کامل حاصل گردد.

هزینه آسپیراسیون سوزنی (FNA)

جهت محاسبه هزینه به فاکتورهای زیر توجه خواهند کرد:

• هزینه تجهیزات مورد استفاده.
• تعداد دفعاتی که این آزمایش تکرار شود.
• تست‌ها و آزمایش‌های جانبی
• هزینه خدمات پاراکلینیکی
• هزینه عکس‌برداری و چاپ نتایج

البته این هزینه ها برای هر فرد در مقایسه با سایر افراد متفاوت است و بستگی به این مورد دارد که تجویز پزشک شامل چند مورد از موارد بالا باشد.

عوارض آسپیراسیون سوزنی (FNA)

• خونریزی در محل بیوپسی
• عفونت
• آسیب به ساختارهای مجاور

عوارض بیوپسی نادر است؛ زیرا این عمل تحت هدایت تصویر برداری مستقیم و با سوزن های ریز انجام می گیرد.